“Ali Reis” derler, Al Reis’a reklam sektörünün okumuş çocukları. Nokta, Al Ries ise Jack Trout da Virgül’dür. Bu beyefendilere tapan pek çok reklamcı vardır reklam sektöründe. “Positioning” (“Konumlandırma”) kavramının mucitleri olan bu beyler, aynı adlı kitaplarıyla ilgi odağı konumlarını hâlâ sürdürmekteler. Günümüzün irili ufaklı pek çok reklamcısı veya iletişim pazarlamasıyla iştigal eden aktörleri bizim Al Ries ile Jack Trout’un “konumlandırma” kavramına yaslamaktadır markaların/ürünlerin geleceğini.
Anlı şanlı “marketing” dergilerinde fikirlerini serdeden büyük büyük reklamcılar varken, fakir kulunuz boyunu aşan sulardan kıyıya çıksın ve hafta sonunda gözüne gözüne çarpıp duran “konumlandırma” hatası o reklama kadar bir koşu gidiversin müsaadenizle.
Anonim kimlik perdesinin verdiği emniyet hissiyle, çatmadıkları kişi/kavram bırakmayıp kılıççılık oynayan, sivilceleri androjen dolu “teen-age” güruha bakalım öncelikle. “Ekşi”de 51, “Uludağ”da 44 ve küfürbaz bebelerin sebep olduğu beklenen sonla, hisselerinin bir kısmını bir “bilişim” şirketine devreden “İnci”de ise 218 “entry” girilmiş NUTELLA için. “Facebook” üzerinde ise “Nutella Sevenler”de 8.488 “beğenen” var. Daha ne olsun? Bu arada, “İnci”deki “xmını xikeyim, akşam akşam ekşi de entel bişeyler yazacaktım, gene gördüm, piçlerin nutella ile kişilik betimlemelerini, kaydımı sildim. aranızda nutella seven varsa xnasını xikeyim, sarelle yeyin xrospu çocukları.” kelime grubunu da “entry”/”yorum” olarak kabul ediyoruz!
Belirtmem gerek. Nutella ile benim de sıkı bir “çatal-kaşık” bağım vardır. Hele hele İtalya’dan, Almanya’dan eşinize dostunuza Nutella siparişi verebilen mutlu azınlıktansanız, lezzet farkını bizzat test etme imkânı (hayır, “şapka” kalkmadı) bulmuşsunuz demektir.
Gelelim reklama: “SABAH NEŞESİ” başlığına (“SABAH ENERJİSİ” versiyonu da var) “Kahvaltının Yıldızı” eşlik diyor. Lafı uzatmayayım: Olmamış. Pazarlama stratejisini kısıtlı bir zaman dilimiyle, üstelik Nutella gibi “efsane” konumuna yükselmiş bir ürünü, sınırlamak büyük bir yanlış. Ürün konumlamasının bu güdüklüğü hakikaten hazin bir durum. Nutella, günün her saatinde yenen bir üründür. Kimi kaşık kaşık yer, kimi çatalla, kimi muza katık eder, kimi kavanoza çilek atıp yer, kimi beyaz peynirle, kimi de ekmeğe sürüp ayranla midesine indirir! Böylesine güçlü bir ürünü, günün her saatinde yenebilen bu yiyeceği “SABAH” saatlerine sıkıştırmak akıl almaz bir ufuksuzluktur kanaatimce.
“Kahvaltının Yıldızı” değildir Nutella! Günün her saatinde afiyetle mideye indirilen, 7’den 77’ye tutkunu bulunan bir üründür Nutella. “Konumlandırma” komutanlarından Jack Trout’un, Türkçeye “Farklılaş ya da Öl” (“Differantiate or Die”) adıyla çevrilen kitabını hatmetmeniz menfaatiniz icabı olabilir. Kitabı okurken, yanınıza bir kavanoz Nutella almayı da ihmal etmeyin. Hem de günün her saatinde!
Türkçeye kuyumcu hassasiyetiyle yaklaşanlar için not: “Or” kelimesi -en azından her yerde- “ya da” demek değildir. Doğru tercüme, “Farklılaş veya Öl” olmalıydı ama nerede o hassasiyet?
“Kitsch” kavramının tarihsel perspektifine, günümüzdeki yansımasına, popüler kültüre olan etkisine dair bir şeyler okumak isterseniz Hasan Bülent Kahraman’ın kitapları sizi bekliyor. Vaktim kısıtlı, “fast food” bir hayatın içinde âlemlerden âlemlere akmaktayım, “sosyal medya”ya takılmaktayım, bir “event”ten diğerine seyirtirken tuvalete bile ucu ucuna yetişmekteyim ve uzun yazı okuyamam diyenlerdenseniz… Kristal vazoya bir adet kırmızı plastik gül koyup iPhone tesmiye edilen yalnızlık savarınıza sanal tespih “download” ettikten sonra, iki bin “tele” bayıldığınız iPhone’unuzun duvar kâğıdını şehirlerarası otobüslerin ayrılmaz dekoru “ağlayan çocuk” görseliyle kişiselleştiriverin bari! 
Yamalı Poğaça 